Thực hiện Điều 67 của Nghị định số
85/2009/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây
dựng theo Luật Xây dựng (ban hành ngày 15/10/2009 và có hiệu lực từ
ngày 01/12/2009), Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) đã ban hành Thông tư số 01/2010/TT-BH ngày 6/01/2010 (TT01) quy định chi tiết lập HSMT xây lắp. Trước
đây mẫu hồ sơ mời thầu (HSMT) xây lắp vẫn sử dụng được ban hành kèm
theo Quyết định số 731/2008/QĐ-BKH ngày 10/6/2008 của Bộ Kế hoạch và
Đầu tư trên cơ sở Nghị định số 58/2008/NĐ-CP ngày 05/5/2008 (hiện Nghị
định 85/2009/NĐ-CP đã thay thế Nghị định này).
Quá trình chuẩn bị soạn thảo mẫu HSMT xây lắp mới khá công phu, Dự
thảo đã được đưa ra thảo luận tại nhiều cuộc họp, được gửi cho các đơn
vị thuộc Bộ KH&ĐT, các Bộ, ngành, địa phương, các tập đoàn, tổng
công ty lớn, đồng thời được đăng tải trên trang web của Bộ KH&ĐT để
lấy ý kiến rộng rãi trong cả nước.
Ngoài ra, một số vấn đề vướng mắc trong quá trình soạn thảo đặc biệt
là những vấn đề liên quan đến tài chính đã được lấy ý kiến của các đại
biểu tại Hội nghị toàn quốc phổ biến những nội dung về đấu thầu trong
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây
dựng cơ bản (Luật số 38/2009/QH12) và Nghị định số 85/CP, đồng thời
được bàn thảo với đại diện một số cơ quan tài chính, công ty kiểm toán
nhằm đảm bảo khi ban hành sẽ phù hợp với thực tế.
Mẫu HSMT xây lắp mới được ban hành kèm theo TT01 bao gồm 3 phần:
1. Chỉ dẫn đối với nhà thầu, yêu cầu về xây lắp
2. Yêu cầu về hợp đồng
3. Các Phụ lục bao gồm các ví dụ minh họa về tiêu chuẩn đánh giá, bảng tiên lượng để cán bộ làm công tác đấu thầu tham khảo.
Nội dung của Mẫu HSMT xây lắp mới được cập nhật theo quy định của
Nghị định số 85/2009/NĐ-CP, trong đó các hướng dẫn về tiêu chuẩn đánh
giá về mặt tài chính được chỉnh sửa theo hướng đơn giản hơn và tạo điều
kiện thuận lợi cho các nhà thầu tham gia đấu thầu. Một số nội dung sửa
đổi, bổ sung chính như sau:
- Về điều kiện tham gia đấu thầu Mẫu HSMT xây lắp mới bổ sung quy định
“Không bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu theo Điều 12 Luật Đấu thầu và
khoản 3, khoản 21 Điều 2 Luật Sửa đổi” nhằm cụ thể hóa quy định tại
điểm b khoản 2 Điều 23 Nghị định 85/CP.
- Mẫu HSMT xây lắp mới cũng bỏ quy định về nhà thầu phụ quan trọng vì
qua khảo sát lấy ý kiến đóng góp từ các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực
xây dựng cho thấy, việc sử dụng nhà thầu phụ quan trọng không phổ biến
ở các gói thầu xây lắp mà chỉ ở các gói thầu EPC và gói thầu mua sắm
hàng hóa.
- Quy định về việc cho phép nhà thầu bổ sung “Giấy chứng nhận đăng ký
kinh doanh, Giấy chứng nhận đầu tư, quyết định thành lập, chứng chỉ
chuyên môn phù hợp và các tài liệu khác theo yêu cầu của HSMT theo quy
định tại Điều 29 Nghị định số 85/CP đã được cụ thể hóa tại Mục 25
Chương I. Quy định này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhà thầu trong
trường hợp nhà thầu có tư cách pháp nhân, có các tài liệu nêu trên
nhưng do sơ suất không nộp trong hồ sơ dự thầu (HSDT), khác với việc
không có “Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy chứng nhận đầu tư,
Quyết định thành lập . . . theo quy định tại Điều 7 Luật Đấu thầu.
- Về ngôn ngữ sử dụng cũng được sửa đổi trên cơ sở xác định một thứ
tiếng có giá trị pháp lý trong trường hợp HSMT được lập bằng hai thứ
tiếng. Mẫu HSMT mới hướng dẫn đối với đấu thầu quốc tế, trường hợp HSMT
bằng tiếng Anh thì HSDT lập bằng tiếng Anh, trường hợp HSMT bằng tiếng
Anh và tiếng Việt thì “nhà thầu có thể lựa chọn tiếng Anh hoặc tiếng
Việt để lập HSDT căn cứ vào nội dung của bản HSMT bằng tiếng Anh”. Quy
định như vậy nhằm tạo điều kiện cho các nhà thầu trong nước lập HSDT,
đồng thời giải quyết được tình huống trong trường hợp có sự khác nhau
giữa HSMT bằng tiếng Anh và bằng tiếng Việt thì HSMT bằng tiếng Anh sẽ
có giá trị pháp lý cao hơn, nhà thầu trong nước căn cứ vào HSMT bằng
tiếng Anh để lập HSDT, tổ chuyên gia đấu thầu sẽ căn cứ vào HSMT bằng
tiếng Anh để đánh giá tạo một mặt bằng cho nhà thầu trong nước và nhà
thầu nước ngoài tham gia đấu thầu quốc tế.
- Mẫu HSMT xây lắp mới đã cụ thể hóa quy định của Nghị định 85/CP về sử
dụng lao động nước ngoài. Chủ đầu tư sẽ chỉ quy định về sử dụng lao
động nước ngoài khi gói thầu có yêu cầu. Trường hợp gói thầu có quy
định về sử dụng lao động nước ngoài thì nhà thầu xem xét chào trong
HSDT việc sử dụng lao động nước ngoài nhưng phải đảm bảo tuân thủ quy
định của HSMT, Nghị định số 85/CP và quy định của pháp luật về lao động
(Nghị định 34/2008/NĐ-CP ngày 25/3/2008 quy định về tuyển dụng và quản
lý người nước ngoài làm việc tại Việt Nam) .
Một trong những sửa đổi quan trọng của Mẫu HSMT xây lắp mới là hướng
dẫn quy định tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm của nhà
thầu.
Thứ nhất,
kinh nghiệm thi công xây dựng được xác định qua tiêu chuẩn số lượng các
hợp đồng xây lắp tương tự đã thực hiện với tư cách là nhà thầu chính
hoặc nhà thầu phụ. Quy định trước đây chỉ cho phép nhà thầu kê khai các
hợp đồng đã thực hiện với tư cách là nhà thầu chính.
Thứ hai, hệ
số k trong công thức tính yêu cầu về doanh thu được giảm từ 2 đến 2,5
xuống còn 1,5 đến 2. Đồng thời có hướng dẫn riêng đối với trường hợp
thời gian thực hiện hợp đồng dưới 1 năm thì yêu cầu tối thiểu về mức
doanh thu trung bình hàng năm bằng giá gói thầu x k thông thường (k =
1,5). Hướng dẫn nhằm tạo điều kiện cho các nhà thầu nhỏ và vừa có thêm
cơ hội tham gia đấu thầu.
Thứ ba, Mẫu
HSMT xây lắp mới đã bỏ hướng dẫn về lưu lượng tiền mặt và sửa đổi tên
chỉ tiêu “tỷ suất thanh toán hiện hành” thành “hệ số khả năng thanh
toán nợ ngắn hạn”.
Thứ tư, sửa
đổi quy định liên quan đến tài liệu gửi đính kèm đề chứng minh năng lực
tài chính. Theo đó, để kiểm tra các số liệu mà nhà thầu kê khai, nhà
thầu được yêu cầu nộp Báo cáo tài chính và bản chụp được chứng thực của
một trong các tài liệu quy định tại mục B Mẫu số 14 Mẫu HSMT xây lắp
mới.
Ngoài những nội dung nêu trên, mẫu HSMT xây lắp mới còn sửa đổi, bổ
sung quy định trường hợp HSDT có thư giảm giá, việc sửa lỗi và hiệu
chỉch sai lệch sẽ được thực hiện trên cơ sở giá dự thầu chưa trừ đi giá
trị giám giá . . .
Mẫu HSMT xây lắp mới được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho
chủ đầu tư, tổ chức, đơn vị tư vấn trong quá trình lập HSMT, chuẩn hóa
quy trình, thủ tục về đấu thầu góp phần nâng cao tính minh bạch và hiệu
quả của quá trình đấu thầu.
Theo: Báo đấu thầu (số 06 ngày 08/01/2010)